Thuốc tránh thai khẩn cấp là một trong những giải pháp được nhiều phụ nữ lựa chọn trong trường hợp quan hệ tình dục không an toàn hoặc có sự cố, chẳng hạn như rách bao cao su, quên uống thuốc tránh thai hàng ngày hay gặp sự cố khác. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp đúng cách để đảm bảo hiệu quả cao và an toàn cho sức khỏe. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thuốc tránh thai khẩn cấp, thời điểm uống và cách sử dụng sao cho an toàn.
1. Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Thuốc tránh thai khẩn cấp là loại thuốc giúp ngăn ngừa việc mang thai ngoài ý muốn trong một số tình huống khẩn cấp. Thuốc này có thể được sử dụng khi bạn đã quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp tránh thai hoặc khi biện pháp tránh thai đã bị hỏng. Thành phần chính của thuốc tránh thai khẩn cấp thường là hormone levonorgestrel hoặc ulipristal acetate, có tác dụng ngăn chặn hoặc trì hoãn sự rụng trứng, làm thay đổi niêm mạc tử cung để ngăn cản sự làm tổ của trứng đã thụ tinh.
2. Thuốc tránh thai khẩn cấp uống khi nào?
Thời điểm uống thuốc tránh thai khẩn cấp rất quan trọng để đạt hiệu quả cao nhất. Bạn cần uống thuốc càng sớm càng tốt sau khi có quan hệ tình dục không an toàn. Tùy theo loại thuốc, bạn có thể uống trong khoảng thời gian khác nhau, nhưng khuyến cáo chung là:
- Trong vòng 72 giờ (3 ngày) kể từ khi quan hệ không an toàn, thuốc tránh thai khẩn cấp có thể giúp ngừa thai hiệu quả, đặc biệt khi uống trong 24 giờ đầu tiên.
- Trong vòng 5 ngày: Một số loại thuốc tránh thai khẩn cấp có thể sử dụng trong vòng 5 ngày sau khi quan hệ tình dục, nhưng hiệu quả sẽ giảm dần nếu thời gian sử dụng càng lâu.
Cần lưu ý rằng thuốc tránh thai khẩn cấp không thể bảo vệ bạn khỏi các bệnh lây qua đường tình dục và không phải là biện pháp tránh thai thường xuyên. Do đó, không nên lạm dụng thuốc này mà nên sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn và dài hạn hơn như bao cao su, thuốc tránh thai hàng ngày hay dụng cụ tránh thai.
3. Cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp đúng cách
Để thuốc tránh thai khẩn cấp phát huy hiệu quả tối đa, bạn cần tuân thủ những hướng dẫn sau:
- Uống thuốc ngay khi có thể: Càng uống sớm, thuốc sẽ càng hiệu quả trong việc ngừa thai. Không nên đợi đến ngày hôm sau nếu bạn có thể uống thuốc ngay sau khi quan hệ tình dục không an toàn.
- Chú ý đến liều lượng: Hầu hết các loại thuốc tránh thai khẩn cấp yêu cầu uống một viên duy nhất. Tuy nhiên, một số loại thuốc yêu cầu uống hai viên, trong đó viên thứ hai được uống sau viên đầu tiên khoảng 12 giờ. Bạn cần làm theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì thuốc.
- Không uống thuốc quá nhiều lần trong tháng: Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp an toàn khi sử dụng một lần, nhưng nếu sử dụng quá thường xuyên có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn và ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của bạn.
4. Những tác dụng phụ có thể gặp phải
Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp là một giải pháp an toàn và hiệu quả, nhưng nó vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ. Những tác dụng phụ này thường không kéo dài lâu và sẽ biến mất sau một thời gian. Một số tác dụng phụ thường gặp là:
- Buồn nôn, nôn mửa: Đây là tác dụng phụ phổ biến nhất. Nếu bạn nôn trong vòng 2 giờ sau khi uống thuốc, bạn nên uống lại một viên khác.
- Đau đầu, chóng mặt: Một số phụ nữ có thể cảm thấy chóng mặt hoặc đau đầu nhẹ sau khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
- Rối loạn kinh nguyệt: Sau khi sử dụng thuốc, chu kỳ kinh nguyệt của bạn có thể bị thay đổi, có thể đến sớm hoặc muộn hơn bình thường.
5. Những lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
- Không sử dụng thường xuyên: Thuốc tránh thai khẩn cấp không nên sử dụng như một phương pháp tránh thai chính thức, vì nó không hiệu quả bằng các biện pháp tránh thai lâu dài như thuốc tránh thai hàng ngày hoặc bao cao su.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi sử dụng thuốc, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ, đặc biệt nếu bạn có vấn đề về sức khỏe hoặc đang sử dụng thuốc khác.
- Cẩn thận với các bệnh lý nền: Phụ nữ có bệnh lý về gan, tim mạch hoặc huyết áp cao nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
6. Kết luận
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một giải pháp hữu ích trong việc ngăn ngừa thai ngoài ý muốn sau quan hệ tình dục không an toàn. Tuy nhiên, bạn cần sử dụng đúng cách và đúng thời điểm để đảm bảo hiệu quả cao nhất và tránh các tác dụng phụ không mong muốn. Cần nhớ rằng thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ nên dùng trong những trường hợp khẩn cấp và không phải là biện pháp tránh thai thường xuyên.